Kognitif (Bilişsel) Rehabilitasyon
Kognitif Rehabilitasyon Terapisi Nedir?
Kognitif rehabilitasyon, bir hastalık veya beyni etkileyen bir yaralanma sonrası konsantre olma, hatırlama ve çözme yollarını öğrenmek (veya yeniden öğrenmek) için yönlendirilmiş bir Ergoterapi programıdır. Bireyin düşünebilme, yargıda bulunma ve karar verme becerisini yeniden gözden geçirmek için tasarlanmış, yapılandırılmış bir dizi terapötik faaliyettir.
Odak noktası hafıza, dikkat, algı, öğrenme, planlama ve yargıdaki eksiklikleri iyileştirmek üzerinedir. Çocukların bilişsel kusurları azaltmasına, yönetmesine veya başa çıkmasına yardımcı olmak için kullanılan birçok müdahale stratejisi ve tekniği vardır. Bilişsel rehabilitasyonun istenen sonucu, yaşam kalitesinin artması veya ev ve toplum yaşamında işlev görme becerisinin artmasıdır.
Bilişsel rehabilitasyon teknikleri onarıcı veya çocuğa açıklığı telafi etmek için araçları kullanmasını öğreten telafi edici bir yöntemdir.
Kognitif Rehabilitasyon Terapisinin Faydaları Nelerdir?
Kognitif rehabilitasyonun genel amacı, olabildiğince çok bağımsız işleyiş elde etmek için bilişsel yetenekleri geliştirmektir. Kognitif rehabilitasyonun belirli yararlarından bazılarına aşağıda yer verilmişitir:
-
Dikkat
-
Problem çözme
-
Hafıza
-
Görsel-mekansal ilişkiler
-
Beslenme ve giyinme gibi fonksiyonel görevleri öğrenme
Bilişsel rehabilitasyon, ergoterapi, konuşma ya da davranış terapisi gibi diğer terapilerle birlikte ya da bunun bir parçası olarak yapılabilir.
Kognitif Rehabilitasyon Ergoterapisini Kim Yapar?
Kognitif rehabilitasyon, ergoterapistler, nöropsikologlar veya psikologlar gibi çeşitli profesyoneller tarafından yapılabilir. Durumun doğası ve özgül bilişsel eksiklikler ne tür uzmanlara ihtiyaç duyulacağını belirler.
Kognitif rehabilitasyona iki yaklaşımı vardır. Restoratif yaklaşım, tekrarlayan egzersiz teorisine dayanmaktadır. Bazı yöntemler ve teknikler şunları içerir:
-
İşitsel, görsel ve sözlü uyarım ve uygulama
-
Sayı manipülasyonu
-
Bilgisayar destekli stimülasyon ve uygulama
-
Davranış modifikasyonu
İkinci model, kompansatuar (telafi edici) yaklaşım, bilişsel açıklar için dış yardım geliştirmeye çalışmaktadır. Telafi edici bilişsel rehabilitasyon aşağıdaki teknikleri kullanabilir:
-
Fonksiyonel davranışları tetiklemek için görsel ipuçları, yazılı talimatlar, hafıza defterleri, saatler, hatırlatıcalar, bilgisayarlar ve diğer elektronik cihazlar kullanmak.
-
Karmaşık görevleri basitleştirmek, hastanın dikkatini çekmek, dikkat dağıtıcıları en aza indirmek ve kendi kendine izleme prosedürlerini öğretmek.
Kognitif rehabilitasyonda telafi edici yaklaşım, restoratif yaklaşımdan daha yaygın kabul görmüştür, ancak bunlar, karşılıklı olarak birbirini dışlayan yaklaşımlar değildir. Birçok terapötik program her ikisinin de elemanlarını kullanır.