Görsel Algı Becerileri
Görsel algı nedir?
Görsel algı, beynin, gözlerin gördüklerini anlamlandırma yeteneğini ifade eder. Bu, bir kişinin ne kadar net gördüğünü ifade eden görme keskinliği ile aynı değildir. Bir kişi herhangi bir görme problemine sahip olmasa dahi görsel algısal işlemede sorun yaşayabilir.
Görsel Algı Becerisi Neden Önemlidir?
Görsel algı becerileri, okuma, yazma, bulmacaları tamamlama, kesme, çizim, matematik problemlerini tamamlama, giyinme, yatak odanızda çorap bulma ve diğer benzer yetenekler gibi birçok günlük beceri için önemlidir. Bu günlük görevleri tamamlama becerisi olmadan, bir çocuğun benlik saygısı zarar görebilir ve akademik ve oyun performansının tehlikeye girmesine neden olabilir.
Görsel Algı Gelişimi İçin Gerekli Yapı Taşları Nelerdir?
Duyusal İşleme: Ortamda ve çocuğun kendi vücudunda duyusal uyarım için doğru kayıt, yorumlama ve yanıt oluşturabilme yeteneği.
Görsel Dikkat: Önemli görsel bilgilere odaklanma ve önemsiz arka plan bilgisini filtreleme becerisi.
Görsel Ayrım: Nesnelerdeki farklılıkları veya benzerlikleri far edebilme, boyut, renk, şekil vb.
Görsel Bellek: Bir form veya nesnenin görsel özelliklerini hatırlama yeteneği.
Görsel Mekansal İlişki: Çevre içindeki nesnelerin ilişkilerini anlamak.
Görsel Sıralı Bellek: Bir dizi nesneyi doğru sırayla tekrar hatırlayabilme yeteneği.
Görsel Şekil Zemin: Yoğun bir arka planda bir şey bulmak için gereken yetenek.
Görsel Form Tutarlılığı: Bir form veya şeklin, ne kadar küçük / büyük yapılmış veya çevrilmiş olsa bile aynı olduğunu bilme yeteneği.
Görsel Tamamlama: Resmin bir kısmı eksik olduğunda bir form veya nesne tanıması.
Çocuğumun Görsel Algı Problemi Olup Olmadığını Nasıl Anlarım?
Bir çocuğun görsel algı ile ilgili zorlukları varsa, aşağıda belirtilen alanlarda zorluk yaşayabilir:
-
Bulmacaları tamamlama veya noktaları birleştirerek şekil tamamlamada zorlanma
-
Çevrelerindeki nesnelerle ilgili eylem planlaması yapmada zorlanma
-
“İçeride, dışarıda, üstünde, altında, yanında, yukarı, aşağı,” gibi mekânsal kavramları karıştırma, unutma
-
“B, d, p, q” arasında ayrım yapmada zorluk
-
Yazı yazarken sayıları veya harfleri ters çevirmek,
-
Okurken veya yazarken bir sayfada yer kaybetmek,
-
Sağ- sol ayrımını hatırlamama, karıştırma
-
Okumaya nereden başlayacağınızı unutmak,
-
Sözcük veya matematik problemlerinde harf veya sayı dizisini karıştırma
-
Alfabeyi sırayla hatırlamada zorlanma
-
Giyinme (yani ayakkabı veya çorap eşleştirme).
-
Harflerin ve nesnelerin boyutu arasında ayrım yapmada zorluk,
-
Kısmen çizilmiş resimler veya şablonlar tamamlayamama,
-
Çevresindeki uyaranları dikkatini toplayabilmek için filtreleyememe,
-
Kişisel eşyaların ayrılması ve organize edilmesi (ör. okulda disorganize veya dikkatsiz görünebilir).
-
Gizlenmiş resmi bulma etkinlikleri veya karmaşık bir masada belirli bir ögeyi bulmada zorluk
Bir Çocuğun Görsel Algı İle İlgili Zorlukları Olduğunda Başka Hangi Problemler Ortaya Çıkabilir?
Bir çocuğun görsel algı zorlukları olduğunda, aşağıdakiler de olabilir:
Akademik performans: Akademik görevleri kolayca tamamlayamaz, beceriksiz görünme
Dikkat ve konsantrasyon: Dikkatinin dağılmaması için aşırı çaba gösterirler, faaliyetleri tamamlamada zorlanırlar
Öz Düzenleme: Kişinin, bir göreve veya duruma uygun, sosyal olarak kabul edilebilir bir şekilde duygu, davranış, dikkat ve aktivite düzeyini elde etme, sürdürme ve değiştirme becerisi.
Davranış: Görsel algı becerileri gerektiren faaliyetlere katılmayı reddedebilir
Hayal kırıklığı: Keskin göz ve el görevleri gerektiren aktivitelerde başarısızlık sonucu
Kaçınma: Görevi başkalarına yaptırmayı tercih edebilirler (ör. “Baba, bana bir ev çizin” ).
Organizasyon: Eşyaları takip ve organize etmede zorluk yaşayabilirler.
Ergoterapist, Çocuğunuzun Görsel Algı Problemlerinde Size Nasıl Yardımcı Olur?
Çocuğunuzun öğretmenleri, onların görsel algı becerileriyle ilgili zorluklar tespit ederse veya kendinizin bu konuyla ilgili endişeleriniz varsa, size yardımcı olabiliriz. Çocukların gelişimi karmaşıktır ve tüm çocuklar aynı hızda gelişim göstermeyecektir, ancak görsel algı ile ilgili kaygılarla bize başvurmanızı gerektirecek en yaygın nedenlerden bazıları şunlardır:
•Harfler arasındaki benzerlikler ve farklılıkları belirleme de zorlanma
•Kitap rafı gibi dağınık bir alandan nesneleri seçmede zorluk
•Alfabenin veya diğer sıralı hatırlamayı gerektiren aktivitelerde zorlanma
•Sol ve sağ ayırt etmede zorluk
.
.
Değerlendirmelerimiz yoluyla, çocuğunuzun mücadele ettiği belirli algı alanlarını ve bu zorlukların kaynağını belirleyerek, hedefe yönelik bir ergoterapi programı planlarız.
Üzerinde çalışacağımız en yaygın alanlardan bazıları şunlardır:
•Görsel hafıza
•Duyusal işlemleme
•Nesne ilişkisi
•Görsel ayırt etme
•Şekil-zemin algısı
•Görsel sıralı bellek
•Görsel mekansal ilişki
•Görsel dikkat
•Görsel tamamlama