Pek çok insan "Hareket çocuğumun okumasına nasıl yardımcı olacak?" veya "Bu, çocuğumun yazıları yazmasına veya öğretmenini dinlemesine yardımcı olmak için ne yapabilir?" diye merak ediyor.
Üzücü gerçek şu ki, hiçbir çocuk gelişimsel olarak hazır olana kadar okumayı ve yazmayı öğrenemez. Günümüz dünyasında sıklıkla öğrencilerimizi henüz hazır olmadıkları zihinsel bir seviyede ilerlemeye zorluyoruz. Okul öncesi çağındaki çocukların okuma ve yazma testlerinin ağlamayla sonuçlanması durumunu kaç kez duyduğumu tahmin edemezsiniz.
Ana amacımız çocukların öğrenmesini ve akademik gelişimini artırmak olmalıdır. Bununla birlikte, bazen kavraması zor olan şey, çocuğun beyninin duyusal bütünleşmeden yoksun olması ve bu tür bir yüksek öğrenim için henüz hazır olmamasıdır. Belirli öğrenme zorlukları veya özel duyusal tanıları olan birçok çocuk var, ancak şaşırtıcı olan, çoğu öğrencinin öğrenmede boşluklar yaratan duyusal sorunlar nedeniyle sistemde "geride bırakılan" ana akım çocuklar olmasıdır, ancak onları her gün karşılaştığınız "normal" bir çocuk olarak düşünebilirsiniz. Problem alanları her zaman dışarıdan fark edilmez, ancak genellikle okulda öğrendikleri okumayı, yazmayı, hecelemeyi, anlamayı ve saklamayı öğrenmelerini engelleyen, beyinde bir kopukluk vardır.
Duyu Bütünlemenin Öğrenmeyle Nasıl Bir İlişkisi Var?
Her çocuk veya öğrenci zekidir ve öğrenme yeteneğine sahiptir. Aptal çocuk yoktur. Ancak çocuğun öğrenmesine yardım etmeden önce sorunun kökenine inmemiz gerekir. Çocuk neden okuyamıyor? Neden harflerini ve rakamlarını ters çevirerek yazıyorlar? Neden onlara öğrettiğimiz her şeyi bir dakika sonra unutuyorlar?
Çocuğun tüm bu görevleri neden yapamayacağını anlamak için, "Öğrenmesini engelleyen genel sorun nedir?" diye sormalıyız. Çocuğumun etraflarında olup bitenlerden dolayı dikkati dağıldığı için derse giremediği ve odaklanamadığı için mi? Sayfadaki kelimeleri okumaya çalışırken çocuğumun gözleri titriyor mu? Çocuğum yüksek sesler, giysiler, parlak ışıklar veya güçlü kokulardan rahatsız mı? Emekleme veya yürümeye başlama gibi dönüm noktalarında gelişimsel gecikmeler oldu mu? Orta hattı çaprazlayabiliyor mu, iyi bir denge ve koordinasyona sahipler mi ve elleri ve parmakları yazmak için yeterince güçlü mü? Tüm bu sorular çocuğun duyusal-motor gelişiminden kaynaklanır ve neden öğrenemedikleri sorusuna cevap vermeden önce değerlendirilmelidir.
Buna ek olarak, birçok öğrencinin bir tür öğrenme zorluğu varken, öfke kontrolünde zorlanma, kaygılanma, masasında hareketsiz oturamama, duygusal patlamalar yaşama, kolayca arkadaş edinememe, genellikle kişisel alanı işgal etme veya iletişim ile mücadele etme gibi durumlar yaşarlar.
İster inanın ister inanmayın, hem akademik hem de duygusal gelişim için bu belirti ve semptomların çoğu çocuğun duyuları aracılığıyla birbirine bağlıdır. Görsel algı, propriyosepsiyon, vestibüler, bilateral koordinasyon, ince motor ve kaba motor becerileri içeren çocuğun duyusal-motor gelişiminin altında yatan sorunları "çözene" kadar çocuk öğrenemez ve çözülmediği takdirde ise büyük olasılıkla öğrenmeyecektir.
Uzmanlar Duyu Bütünleme Hakkında Ne Diyor?
Doğal öğrenme temelli bir gelişim programı olan TimberNook'un kurucusu Angela Hanscom, bu problemi okul öncesi gençlerde buldu. Washington Post tarafından yayınlanan "Okul Öncesi Çocuklarda Oyun Becerisinin Azalması - ve Duyusal Konulardaki Yükseliş" başlıklı bir makalede Hanscom, "Okul öncesi yaşlar çocukların oyun yoluyla öğrendiği kritik bir gelişim dönemi. Çocuklara yeterince doğal hareket ve oyun deneyimi verilmezse, çocuklar akademik kariyerlerine bir dezavantajla başlarlar. Sakar gibi görünebiliyorlar, dikkatlerini vermekte güçlük çekiyorlar, duygularını kontrol etmekte zorlanıyorlar, zayıf problem çözme yöntemlerini kullanıyorlar ve sosyal etkileşimlerde zorluklar sergiliyorlar.”
Finlandiya'daki okullar, diğer birçok ülke gibi okul öncesi çağda değil, yedi yaşında okumaya ve yazmaya başladıklarında öğrencileriyle daha fazla akademik başarı yakaladıkları için Hanscom'un teorisini daha da desteklemektedir.
Ne Görüyoruz?
Test ve değerlendirmelerden sonra bulduğumuz şeylerin çoğu, bir çocuğun duyusal bütünleşmesinin eksik olduğu ve çocuğun öğrenme gelişimini destekleyecek kadar geliştirilmediğidir. Çocuğun dikkati dağınıktır ve çevresindeki uyaranlara odaklanır, basit görevleri öğrenmek otomatik hale gelmez. Çoğu durumda, çocuklar duyuları aşırı veya yetersiz geliştiğinde Duyusal İşleme Bozukluğu dediğimiz duruma sahip olabilir. Bununla birlikte, bu bozukluk tanısı konmamış, enerjilerini ve zihinsel kapasitelerini akademik öğrenmeye kanalize etmek için hala duyusal motor girdiye ihtiyaç duyan pek çok çocuk var.
Bazen Duyusal İşleme olarak adlandırılan Duyu Bütünleme, "sinir sisteminin duyulardan mesajları alma ve bunları uygun motor ve davranışsal tepkilere dönüştürmesidir" (Star Institute). Duyu Bütünleme Bozukluğunda, "duyusal sinyaller ya algılanmaz ya da uygun yanıtlar halinde düzenlenmez" (Star Institute).
Doktorlar, sınıfta kaynaştırma olan bir çocuğu nadiren Duyu Bütünleme problemlerinin değerlendirilmesi için bir Ergoterapiste veya bir profesyonele gönderir, çünkü genellikle bir öğrencinin sınıftaki performansından etkilenebilecek diğer sağlık sorunlarına odaklanırlar ve bazen bu tür sorunları tanımazlar. Çocuk doktorlarının dışında müdahale ve terapi bulmak ve ek öğrenme yardımı için okul sistemi genellikle ebeveynlere bırakılır.
Duyu Bütünleme Çocuğumu Nasıl Etkiler?
Zayıf duyusal entegrasyonun akademisyenler için temel sorun olabileceğini, ancak tespit edilmesi her zaman kolay olmadığını hatırlamak önemlidir. Bu nedenle, duyusal sorunların sorunun özü olup olmadığını belirlemek için her çocuğun değerlendirilmesini sağlamak ve akademisyenlere odaklanmadan önce bu düzeyde çalışmak önemlidir, bu genellikle diğer duyusal-motor sorunları düzelttikçe doğal olarak ortaya çıkmaya başlar. "Çocuklarda yavaş öğrenme ve davranış problemi, genellikle çocuğun beynindeki yetersiz duyusal bütünleşmeden kaynaklanır. Bazı zeki çocukların bile okulda öğrenmekte zorlanmalarına neden olurlar ve iyi ebeveynleri olan ve olumlu bir yetiştirme tarzı olan bazı çocuklarda bile kötü davranışlara neden olurlar ”(Duyu Bütünleme ve Çocuk).
Duyu Bütünleme bize sadece kendi bedenlerimiz hakkında değil, çevremizdeki dünyamız hakkında çok fazla bilgi verir. Gözlerimiz, kulaklarımız, burnumuz, ağzımız ve dokunuşumuzdan beynimize her saniye çok fazla duyusal bilgi gelir ve anlamlandırılmaya hazırdır. Bu, birçok hata fırsatı yaratabilir. Aslında, birçok insan duyusal bütünleme ile bir düzeyde mücadele eder. Hiç kimse tam anlamıyla mükemmel bir duyusal bütünleşmeye sahip değildir. Bazı insanlar bunu iyi yapar (ama mükemmel değildir), bazılarının büyük sorunları vardır.
“Bir trafik görevlisinin hareket halindeki arabaları yönlendirmesi gibi beyin duyguları bulur, sıralar ve düzenler. Duygular iyi organize edilmiş bir şekilde aktığında, beyin bu hisleri algılamalar, davranışlar ve öğrenme için kullanabilir. Duyguların akışı düzensizleştiğinde hayat, yoğun saatlerde trafik sıkışıklığı gibi olabilir ”(Duyu Bütünleme ve Çocuk).
Erken Belirtiler
Çocuğunuzda duyusal bütünleşmenin gelişmesini engelleyebilecek erken belirtiler şunları içerebilir:
Bebek
- "Ayına uygun" dönmemek
- "Ayına uygun" oturmamak
- "Ayına uygun" ayakta duramamak
Okul Öncesi Dönem
- Ayakkabı bağlama ile mücadele etme
- Bisiklet sürmeyi öğrenememe
- Kolay veya zarif hareket edemez
- Beceriksiz gözükme
Sınıf Öğrencileri
- Detayları kaçırma
- Oynamayı sevmeme
- Çizgiler arasında renkleri ayırt edememe
- Görevleri düzgün bir şekilde yerine getirememe
- Bulmacalarla mücadele etme
- Endişeli
- Aşırı hareketlilik
- Işıklar ve seslerden rahatsız olma
Öğrenmeye Etkisi
"Okuma, Yazma ve aritmetik, ancak güçlü bir duyusal bütünleşme temeli üzerine gelişebilen son derece karmaşık süreçlerdir" (Duyusal Bütünleme ve Çocuk).
Duyusal sorunları veya Duyusal İşlemleme Bozukluğu olan bir çocuk, sınıfta yalnızca tek bir şeyle mücadele etmez; birçok farklı şeyle mücadele etmektedir. Tipik olarak öğrenci, bedenini ve beynini sınıfa katılmak ve odaklanmak için yeterince sakinleştiremez. Genellikle çevrelerinde olup biten o kadar çok şey yüzünden dikkatleri dağılır ki, sandalyelerinde oturmak, çevresini takip etmek, organize olmak (yürütme işlevi), ödevleri hatırlamak, tahtadan notlar almak ve test sorularını anlamakta zorlanırlar.
Ayrıca farklı öğrenme istasyonlarında dolaştığı bir aktivite varsa öğrenci genellikle koordinasyonsuz olduğu için fiziksel olarak mücadele edebilir. Bir grupta çalışması gereken bir aktivite varsa, başkalarıyla çalışmak, özellikle de sosyal becerileriyle ilgili sorunları varsa, zor olabilir. Sessiz kalmak zordur, çünkü bu bozukluğu olan bir çocuk için hiçbir şey gerçekten sessiz değildir. Bir musluğun damlaması veya bir saatin sesi gibi küçük sesler bu öğrencinin dikkatini tamamen dağıtacaktır. Bu, sınıfta karşılaşabilecekleri sorunların yalnızca başlangıcıdır. Beyinleri o kadar aşırı yüklenir ve kafalarındaki duyuların trafik sıkışıklığı o kadar ezicidir ki, öğrenci bu bunalmış duyguyla başa çıkmak için bazen hiperaktif veya agresif hale gelir.
Tedavi
Öncelikle ve en önemlisi, çocuğunuza Duyusal İşlemeleme Bozukluğu teşhisi konulursa, okulu bilgilendirin ve okulun özel eğitim süpervizörüyle bir RAM programı oluşturmaya çalışın. Çocuğunuzun özel bir teşhisi yoksa ve daha yaygınsa, okul yardımı bulmak zor olabilir. Durum böyleyse, öğretmene evde neyin işe yaradığına bağlı olarak çocuğunuza nasıl yardım edeceğini yine de bildirebilirsiniz ya da çocuğunuz için sınıfta özel alanlar yaratmaya istekli olup olmayacağını sorabilirsiniz.
Daha sonra, çocuğunuzla duyusal entegrasyon egzersizlerini ve aktivitelerini kullanarak çalışacak bir Ergoterapist, Pediatrik Terapist bulun. Bu tür terapiyi kullanmak çocuğunuza, çocuğunuzu birçok duyuya maruz bırakacak oyun temelli müdahaleler sağlar. Ergoterapistiniz, daha az hareketli ve agresif hale gelmeleri için duygularını ve dikkatini desteklemek için egzersizlerde onlara yardımcı olması için bir terapist önerebilir veya daha iyi okuma ve yazma gelişimi için gözleri, elleri ve parmakları güçlendirecek egzersizler ve aktiviteler önerebilir.